Aikido آی کی دو
آیکیدو (Aikidō) یک هنر رزمی ژاپنی است. که، توسط(موريهه اوشيبا) استادي با مهارتهاي خارق العاده ایجاد گردید.( موريهه) در سال 1883 در ژاپن به دنيا آمد ، و به او لقب استاد بزرگ (O'Sensei) را دادند. که به معنی (روش هماهنگی روح و روان) است و هدف اوشیبا از خلق این هنر رزمی این بوده است که ورزشکار بتواند بدون آسیب زدن به حریف از خود دفاع کند .
به صورت فیزیکی آی کی دو هنری است که با تغییر مسیرها و جنبش های گوناگون نیروی حریف را بازگردانده و در انتها به قفل مفصل‌های حریف می انجامد. این ورزش از دایتو ریو آیکی جوجیتسو تشکیل شده که گفته می شود موریهه اوشیبا در اواخر سال ۱۹۲۰ میلادی به خاطر عقاید دین اوموته-کیو این کار را انجام داده است برخی دیگر از تکنیک‌ها و گرفتن‌ها نیز از کنجیتسو ناشی شده‌است.
مرکز اصلی ورزش آیکیدو در مشت و لگد زدن به حریف نیست، بلکه با استفاده از انرژی حریف برای بدست آوردن کنترل حریف یا دور کردن آنها از خود است. آیکیدو یک هنر ثابت نیست، بلکه تاکید فراوانی بر حرکات جنبشی دارد.
هنرجویان ارشد اوشیبا رویکرد های مختلفی به آی کی دو دارند ولی امروزه آی کی دو در سراسر جهان در سبک های مختلفی تدریس می شود .
آیکیدو در واقع از سه حرف (آی = پیوستن ،هماهنگی) و (کی = روح،نیروی درونی،انرژی طبیعی بدن) و (دو = راه، روش) تشکیل شده است. قوانین (آی کی) در زبان ژاپنی (در خارج از محل تمرین ) به ندرت استفاده می شود و دارای شبهات بسیاری نیز است.
کلمه( آی) اساساً به معانی (هماهنگی, ترکیب، متحد، پیوستن به یکدیگر، ملاقات) است.
کلمه(کی) معمولاً برای توصیف احساسات استفاده می شود.
کلمه(دو) که در هنر های رزمی دیگر مثل جودو و ای آی دو و . . .
آی کی دو به معنی (شیوه ترکیب نیرو) است و بر اساس قانون (آی کی) که در مورد هنرهای رزمی صحبت می کند این واژه را به معنی (راه هایی برای کنترل مهاجم با حداقل تلاش و نیرو) تعبیر می کند . این بدین معنی می باشد که باید از ریتم و زمان حمله حریف آگاهی پیدا کنیم و آن را درک کنیم که این شبیه اصولی است که جیگارو کانو (کانو جیگورو) بنیانگذار جودو معرفی کرده است .
حرکات پایه در آیکیدو حرکات طبیعی هستند و بیش‌تر حملات در این سبک به صورت ذاتی و با الهام از ذات طبیعت انجام می‌شوند. یک آیکیدو کار، بدون تلاش برای حمله یا تهاجم تنها می‌کوشد تا خود را با شرایط هماهنگ کرده و در برابر حملات احتمالی حریفان، بدون استفاده از مشت و لگد از خود دفاع نماید. یک آیکیدو کار واقعی بهتر می‌داند که قدرت خود را بدون ضربه زدن به دیگران یا بدون تحقیر آنان، حفظ نماید.
سبکهای آی کی دو
آی کی کای
آی کی دو یوشینکان
شین شین تویستو
تومیکی ریو
در آی کی دو، همانطور که تقریباً در تمام هنرهای رزمی ژاپنی دیده می شود ، هر دو جنبه (جسم) و (روح و روان) مورد پرورش قرار می گیرد. پرورش جسمی در آی کی دو متنوع است به طوری که برای این منظور در هر جلسه با تمرین های عمومی و حتی تمرینات خاصی این مساله می پردازند.
از آنجا که بخش قابل توجهی از هر جلسه آی کی دو شامل پرورش جسمی و فکری است، اولین چیزی که اکثر دانش آموزان یاد می گیرند چگونگی پرتاب شدن ، سقوط و یا به اصطلاح اوکمی است برای این منظور تکنیک های خاصی برای حمله هر دو نفر پیشبینی شده است. پس از آموختن تکنیک های پایه، هنرجویان دفاع آزاد علیه حریف های متعدد و تکنیک های برای دفاع در مقابل سلاح و حتی دفاع با سلاح را تمرین می کنند .
آی کی دو در مرحله اول نیاز به دو حریف و شریک تمرینی برای حرکات از پیش تعیین شده (کاتا) به جای آزادی عمل برای یادگیری الگوی اولیه را دارد. که به کسی که دفاع می کند، اوکه (UKE) و کسی که حمله می کند، توری (TORI) یا شیته (shite) با توجه به سبک آی کی دو می گویند.
تکنیک هایی که توری پرتاب می شود به آن ناگه (NAGE) نیز گفته می شود که باروشی به نام (اوکمی) یا سقوط کردن نیروی تکنیک را خنثی می کند .هردو نقش اوکه و توری در آی کی دو ضروریست این دو نقش بر اصول اختلاط و سازگاری بنا شده است بنابراین (توری) شیوه اجرای تکنیک را می آموزد در حالی که (اوکه) شیوه کنترل نیرو و انعطاف پذیری بدن را تمرین می کند .
به شیوه دریافت تکنیک و فرود آمدن (اوکمی) گفته می شود که با این کار نیرو و تعادل خود را بدون آسیب باز می گرداند . در تکنیک های پیشرفته گاهی اوکه تکنیک را باز می گرداند و یا به اصطلاح بدل می کند. که به این تکنیک ها کایشی وازا (kaeshi-waza) می گویند .
اوکمی (Ukemi) روشی صحیح برای دریافت تکنیک بدون صدمه برای حریف است که با توجه به محیط ، تکنیک و میزان انرژی ،عکس العملی مناسب است که معمولا با خوردن زمین (سقوط) همراه است . به طور کلی اوکمی بخش از آیکی دو به شمار میرود که تضمینی برای سلامتی حریف بعد از تکنیک است در غیر این صورت تکنیک ها با شکستگی و پرتاب همراه است .
سلاح ها در آیکیدو مشتمل بر یک چوب نسبتا کوتاه (۱۲۰ سانتی متری) به نام جو (Jo) ، شمشیر چوبی (کن یا بوکن Bokken) و چاقو به نام تانتو (Tanto) است که امروزه در برخی باشگاه ها استفاده از سلاح های گرم و خلع سلاح نیز مطرح شده است . در برخی سبک ها مثل ایواما و موریهیرو سایتو زمان زیادی را صرف تمرین با چوب و شمشیر را تحت نام آیکیجو و آیکیکن میکنند . آیکیدو بر مبنای دست خالی در مقالا شمشیر و نیزه توسعه یافته پس اساس تمامی تکنیک ها همین منشاء است
رتبه بندی آی کی دو هنرجویان آی کی دو ( که در خارج از ژاپن به آنها آیکیدوکا گفته میشود ) به طور کلی با گذراندن مقاطعی به نام (کیو) و پس از آن به درجه (دان) میرسند . هرچند در برخی از کلاس ها رنگ های مختلفی استفاده میشود ولی در آیکیدو رنگ کمربند (سفید) و (مشکی) است که نشان دهنده رده (کیو) و رده (دان) است .
معمولا در کلاس ها به افراد زیر ۱۶ سال اجازه بستن کمربند مشکی یا ورود به آزمون رده (دان) داده نمیشود . لباس مورد استفاده در آیکیدو (آیکیدوگی) نام دارد که بسیار شبیه لباس (کیکوگی) است که برای بسیاری از ورزشهای رزمی مدرن امروزی استفاده میشود که شامل یک بالاپوش و شلوار و کمربند است .
در سیستم های آیکیدو در رده های بالا ( معمولاً رده دان و کمربند مشکی ) از شلواری سنتی و پلیسه دار به نام هاکاما ( همان لباسی که در کن دو و .ای آی دو استفاده میشود ) به عنوان مکمل لیاس استفاده میشود در اکثر باشگاه ها برای مدرس ها و هنرجویان رده دان این لباس از پیش تعیین شده است .
آی کی دو تنها ورزش رزمی جهان است، که مسابقات تن به تن آن به دلیل آسیب دیدگی شدید مفاصل، سالهاست که ممنوع شده است. تنها مسابقات کاتا و حرکات نمایشی با شمشیر و چاقو برگزار میشود.